Στις 22 Σεπτεμβρίου 1914 ο Eliot επισκέφτηκε τον Pound σ' ένα μικρό διαμέρισμα του Holland Park. Η συνάντηση αυτή έθεσε σε κίνηση μια συνεργασία που έμελε να αλλάξει την πορεία της σύγχρονης ποίησης. Οι εκδοτικές και προσωπικές περιπέτειες που συνόδευσαν την γνωριμία των δύο, νεαρών τότε, ποιητών, σ' ένα προάστιο του Λονδίνου έχουν μελετηθεί εξονυχιστικά, με τους περισσότερους φιλόλογους να αποδίδουν στον Pound την θέση ισχύος τόσο λόγω της οικονομικής στήριξης που παρείχε περιστασιακά στον Eliot, όσο και λόγω της περίφημης παρέμβασης του Pound στη δομή και τη σύνθεση της Waste Land.
Νομίζω όμως ότι το ποιος υπερίσχυσε ποιητικά καθορίστηκε από τον τόπο της πρώτης εκείνης συνάντησης. Οι δύο αμερικανοί ευπάτριδες δεν βρέθηκαν σε κάποιο από τα όμορφα πάρκα της περιοχής, ή τις μπυραρίες του Islington, ή έστω σε ένα από τα πολύβουα ανδρικά κλάμπ του κεντρικού Λονδίνου. Αντίθετα, η πρώτη τους επαφή έγινε στον 'φυσικό χώρο' της ποιητικής του Eliot: σ' ένα μικρό αστικό διαμέρισμα.
Ο μοντερνισμός, όπως μας τον δίδαξε ο Eliot, είναι η υψηλή τέχνη της χαμηλόφωνης ποίησης. Τα κείμενά του μεταδίδουν την εσωτερική ένταση ατόμων της πόλης που προσπαθούν να ερμηνεύσουν το μυστήριο της ύπαρξης, μέσα από τους δισταγμούς, τις αντιφάσεις, και την εναγώνια χειρονομία επαφής που μπορεί να κρύβει μια καθημερινή συζήτηση. Ο λόγος του δεν προσφέρεται για δημόσια απαγγγελία, αφού πλησιάζει περισσότερο τον ήχο μιας φαινομενικά πεζής, κι όμως βαθειά προσωπικής, συνομιλίας - το είδος της συνομιλίας που μπορεί να έλαβε χώρα πριν από ένα σχεδόν αιώνα ανάμεσα στους λεπτούς τοίχους του διαμερίματος μιας μικρής λονδρέζικης πολυκατοικίας.
9 comments:
τα απόλυτα σέβη μου
για την επιλογή του ποστ
και για την αισθητική του λόγου
(και, πάντα, η αισθητική είναι μιας μορφής ηθική)
ioeu, σ'ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο. Χαίρομαι που βρήκες την ανάρτηση ενδιαφέρουσα. Την καλησπέρα μου.
Καφεΐνη.
Καλημέρα Καφείνη, Ποιητά και λοιποί. Πάντα είναι ενδιαφέροντα τα ποστ, Κ., απλώς πάντα δεν έχουμε κάτι να πούμε οι άλλοι. Προσωπικά αποφέυγω να μιλάω όταν η στάση μου είναι αρνητική, κυρίως γιατί διαφωνώ με τη διδικασία παραγωγής αρνητικής ενέργειας!Το Destroy Athens δεν μου άρεσε, αλλά ούτε και ο Έλιοτ (που κάποτε τον ήξερα αρκετά και από το πρωτότυπο γιατί σπούδαζα και αγγλική φιλολογία, την παράτησα δυο μαθήματα πριν το πτυχίο). Εκείνος ο Προυφροκ, ποτέ δεν τον ΄χωνεψα. Ασφαλώς σπουδαίος ποιητής από την άποψη που το λες. Για μένα ενδιαφέρων δοκιμιογράφος και νομίζω ότι υπήρξε και κριτικός, καλός, συνεπής, συστηματικός (στο αγγλοσαξωνικό πνεύμα της αναλυτικής σκέψης και τάξης!)Το βιββίο του "Επτά δοκίμια για την ποίηση" είναι από αυτά που ξαναδιαβάζω.
Τον Πάουντ δεν τον ξέρω ως ποιητή (διαισθανομαι ότι θα μου αρέσει περισσότερο!), αλλά εδώ το δοκίμιο-μάστερπις είναι αληθινό ευαγγέλιο. Αναφέρομαι βέβαια στο θρυλικό The ABC of reading (ελλ. Η Αλφαβήτα της ανάγνωσης).
¨οσο για τη συνάντηση στο αστικό διαμέρισμα, την υποψιάζομαι επιλογή του Έλιοτ (στα χωράφια του!), που ο Πάουντ δεν είχε λόγο να αρνηθεί, αν και θα γούσταρε κάτι άλλο!
Αυτά, χαιρετώ.
pellegrina, η κριτική σκέψη είναι πάντα καλοδεχούμενη στην Καφεΐνη - ευχαριστώ για τις δικές σου σκέψεις πάνω στον Eliot και τον Pound (που η ποίησή του ανέπνεε πιο ελεύθερα στο Μεσογειακό τοπίο).
Ας σημειώσω πάντως ότι η εποικοδομιτική κριτική για τα πολιτιστικά μας δρώμενα είναι ένας τρόπος για να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο, και θεωρώ ότι κάποιες φορές είναι υποχρέωση του θεατή ή αναγνώστη να παίρνει θέση για όσα συμβαίνουν. Στην Ελλάδα βιώνουμε και το παράδοξο αφενός να παραπονούμαστε για την έλλειψη κριτικών, κι αφετέρου να φοβόμαστε να πούμε ελεύθερα τη γνώμη μας για μην χαρακτηριστούμε κακόβουλοι.
Σε χαιρετώ, Κ.
pellegrina, τι θα ήταν η κριτική χωρίς τα συναισθήματα... Εχεις πολύ δίκιο για τα όσα αναφέρεις για την προσωπική εμπειρία της τέχνης και βέβαια το σχόλιό μου αναφερόταν στη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί σε σχέση με κάποια δημόσια καλλιτεχνικά events, κι όχι στο τι 'πρέπει' εσύ, εγώ ή οποιοσδήποτε άλλος να κάνει όταν περιδιαβαίνει τα μπλογκς.
Την καλησπέρα μου, Κ.
Για τον κάθε ποιητή, η προσπάθεια για προσέγγιση της αλήθειας του κόσμου μέσα από την προσέγγιση της εσωτερικής του αλήθειας είναι διεργασία προσωπική και υποκειμενική ταυτόχρονα, ίσως με μόνο αντικειμενικό στοιχείο την δημιουργία, την τέχνη...
Πολύ ωραίος λόγος Καφεϊνη, πάντα τα κείμενά σου με αγγίζουν...
Καλημέρα
Αυτό που λες Κ. για το παράδοξο στην Ελλάδα, κατά τη γνώμη μου δεν έχει καμιά αντίφαση:ο έλληνας είναι πατερναλιστής (είτε ως "πατέρας" είτε ως "παιδί"!) Βλέπε και την αγωνία για τους "πολιτικούς αρχηγούς"! ¨οσο πιο πολύ δεν κάνουμε μόνοι μας κάτι τόσο πιο πολύ αποζητάμε τον πατερούλη που θα το κάνει για λογαριασμό μας (και θα πει αυτά που εμείς θέλουμε!) Το ίδιο και με την κριτική
Κατερίνα, καλωσόρισες στην Καφεΐνη. Χάρηκα που με αφορμή το σχόλιό σου ανακάλυψα το ιστολόγιό σου. Φιλικά, Κ.
Post a Comment