Saturday 10 May 2008

360° Κινέζικη Σύγχρονη Τέχνη - Νέα Οράματα


Η έκθεση που εγκαινιάζεται αύριο το απόγευμα στην Τεχνόπολη σκοπό έχει να προσφέρει στο φιλότεχνο κοινό της Αθήνας ένα εικαστικό πανόραμα σύγχρονων Κινέζων δημιουργών. Κάθε καλλιτεχνικό γεγονός όμως υποδηλώνει πάντα περισσότερα από ό,τι αναφέρεται στον επίσημο κατάλογο. Από τους δημιουργούς που δεν περιλαμβάνονται στην έκθεση θα αναφέρω έναν από τους πλέον δεξιοτέχνες της νεότερης γενιάς, που η θεματική των έργων του φαίνεται πως βρίσκει ανταπόκριση μόνο εκτός της πατρίδας του. Ο Γιουν-Φέι ζωγραφίζει, με την παλιά μικτή τεχνική υδατογραφίας και σινικής μελάνης, έργα που ενώ φαινομενικά αναβιώνουν ειδυλιακά στιγμιότυπα από την κινέζικη ύπαιθρο, ουσιαστικά απεικονίζουν ένα από τα πιο αποτρόπαια 'επιτεύγματα' της σύγχρονης Κίνας: την καταβύθιση μιας τεράστιας έκτασης, την καταστροφή δασών και αρχαιολογικών χώρων, και την εκδίωξη εκκατομυρίων αγροτών από τις εστίες τους με σκοπό την δημιουργία του Τριπλού Τεχνητού Φράγματος στον ποταμό Γιανγκτζι.



Οι ακουαρέλες του Γιουν-Φέι δείχνουν τα πνεύματα των νεκρών, με πρόσωπα από πουλιά και ψάρια των ποταμών, να ανασηκώνονται από τα πλημμυρισμένα μνήματα, σ' έναν αλλόκοτο χορό διαμαρτυρίας που έρχεται να ταράξει όχι μόνο τα πολιτικά δρώμενα στην μακρυνή Ανατολή, αλλά και τον εφησυχασμό που φαίνεται να επικουρεί η ημέτερη αισθητική απόλαυση.

Είναι νομίζω σημαντικό που ο Γιουν-Φέι - και σίγουρα δεν θα είναι ο μόνος - δουλεύει με τα εργαλεία της εξαιρετικής καλλιτεχνικής παράδοσης της πατρίδας του. Όπως συμβαίνει τόσες φορές, το τίμημα της εμμονής σε ότι πιο όμορφο κληροδοτεί σ'ένα καλιτέχνη ο τόπος του, να είναι η εξορία.



Saturday 3 May 2008

Νυχτερινές σκέψεις

Άναψα το φως και, πριν αρχίσω να γράφω, ήρθε στο νου μου ένας στίχος τού Γιώργου Γεωργούση:

Η μνήμη δεν γνωρίζει
την πηγή που την θρέφει


Στη φράση του Γεωργούση συμπυκνώνεται ποιητικά μια άποψη που μέσα από περίπλοκους και μακροσκελείς συλλογισμούς έχει διατυπωθεί επίσης στο έργο αρκετών φιλοσόφων. Η κρυφή λογική της συνείδησης κάνει αυτό που φαινομενικά είναι το πιο προσιτό σε όλους μας -την ίδια τη σκέψη μας - να αποτελεί ταυτόχρονα ένα ανεπίλυτο μυστήριο. Όπως το έθεσε κάποτε ο Nietzsche:

Η κάθε σκέψη μου έρχεται όταν εκείνη θέλει


Κι όμως, ο στίχος του Γεωργούση με άφηνε εν μέρει ανικανοποίητο. Θυμόμουν πως όταν διάβασα την Παλινωδία, η εντύπωση που μου είχε κάνει το ποίημα ήταν διαφορετική - κίνησε μέσα μου όχι τόσο την διάννοια, όσο την ψυχή. Έτσι αποφάσισα ν’ ανοίξω πάλι την συλλογή, όπου στη σελίδα 16 βρήκα την ορθή γραφή - αυτή που εκφράζοντας ένα πραγματικό βίωμα, μετατρέπει ένα απλό διανόημα, σε ουσία ποιητική:


Η μνήμη δεν γνωρίζει
την πληγή που την θρέφει