Το πεζό ποίημα

Ταξίδεψε, γνώρισε τη μελαγχολία των βαποριών, τα κρύα ξυπνήματα κάτω από τη σκηνή, τον ίλιγγο των τοπίων και των ερειπίων, την πίκρα των εφήμερων συμπαθειών.

L'éducation sentimentale (1869)

Καλό μήνα

Watch that video

Η εβδομάδα που πέρασε στη διεθνή πολιτική σκηνή, είναι αξιοσημείωτη για αρκετούς λόγους, κανέναν όμως τόσο σημαντικό όσο η μη-προβολή ενός video-clip. Όπως ίσως γνωρίζουν οι απανταχού βιβλιόφιλοι (ή, τουλάχιστον, οι ευσυνείδητα ουμανιστές) μία από τις πιο καίριες κινήσεις προσφοράς ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον δοκιμαζόμενο λαό της Παλαιστίνης λογοκρίθηκε από έναν τηλεοπτικό κολοσό. Πρόκειται για μία τρίλεπτη ταινία που φέρει την υπογραφή της Disaster Emergency Committee - της εξέχουσας ομάδας των δεκατριών διεθνών φιλανθρωπικών οργανισμών που -ανεξαρτήτως θρησκευτικών δογμάτων και πολιτικών ιδεολογιών- παρέχει άμεση ιατρική και σιτική στήριξη σε θύματα εγκλημάτων πολέμου. Το γεγονός της λογοκρισίας ενός φιλανθρωπικού βίντεο είναι νομίζω αξιοσημείωτο για τουλάχιστον τρεις λόγους. Ο πρώτος είναι ότι η Disaster Emergency Committee δεν είναι ένας μόνιμος οργανισμός - συνέρχεται μόνο όταν συντρέχουν εξαιρετικές συνθήκες: νομίζω ότι σε διάστημα 35 ετών είναι μόλις η τέταρτη φορά που το μέγεθος και η φύση της ανθρωπιστικής καταστροφής κατέστησε απαραίτητη την επανασύσταση της επιτροπής. Ο δεύτερος είναι ότι η λογοκρισία επεβλήθει από τον (υποτιθέμενα) πλέον αδιάβλητο τηλεοπτικό οργανισμό της Βρετανίας: το BBC. Η ευτελής δικαιολογία που χρησιμοποιήθηκε από τον Διευθυντή του Τηλεοπτικού Οργανισμού ήταν ότι, ώς 'πολιτικά ουδέτερο', το BBC δεν επιθυμεί να προβάλλει μια ταινία που μπορεί να εκληφθεί ως μη φιλική προς ένα από τα αντιμαχόμενα μέρη. Το τρίτο στοιχείο είναι ότι η ανακοίνωση του Διευθυντή δεν εξόργισε μόνο τους εργαζόμενους δημοσιογράφους του BBC, αλλά προκάλεσε την αντίδραση και μελών της κυβέρνησης (ιδιαίτερα του Υπουργού Υγείας, ο οποίος στηρίζει και συντονίζει τη αποστολή ιατρικής βοήθειας προς την Παλαιστίνη). Αυτό που εκπλήσσει πάντως εμένα είναι το επίπεδο στο ποίο κινήθηκε η συζήτηση γύρω από το επίμαχο κλιπ: το BBC (καλώς ή κακώς) δεν υποχρεώθηκε να αλλάξει την απόφασή του - οι δημοσιογράφοι που διαφώνησαν βρήκαν τρόπο και να δημοσιοποιήσουν το θέμα, και να φροντίσουν για την προβολή του κλιπ με άλλα μέσα - μα πάνω από όλα η ίδια η τρίλεπτη ταινία δίνει μαθήματα πολιτικής παρέμβασης σε μια κρίσιμη στιγμή, εστιάζοντας σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη, επικαλείται το ανθρώπινο συναίσθημα, χωρίς να καταφεύγει στον φτηνό συναισθηματισμό. Η απόφαση να μην προβληθεί η ταινία των φιλανθρωπικών οργανισμών δεν εμπίπτει στην αθώα κατηγορία της 'πολιτικής ίσων αποστάσεων' - νομίζω πως η ανηθικότητα δεν είναι ποτέ πολιτικά ουδέτερη. But please judge for yourself: watch that video...

διάλειμμα

Crickets are singing.
They’re singing as if to say,
“If I don’t sing now it’ll be too late.”

Naturally
that makes me cry.

***

A day with clouds.
The clouds are sad.

A day without clouds.
The sky is sad.

***

QUIET

Each tree
casts a shadow.

A tree
is a quiet flame.

Jukichi Yagi, Note D (1926)

Harold Pinter (1930-2008)

Ήταν ένας από τους ελάχιστους θεατρικούς συγγραφείς - η κάθε φράση του σε κυρίευε όταν τον ακολουθούσες στην τυπωμένη σελίδα, όπως κι όταν παρακολουθούσες την δράση των ηρώων του στη σκηνή. Στιγμές που εντυπώθηκαν στον νεανικό μου νου: η ανάγνωση του Betrayal στα αυτοτελή θεατρικά φυλλάδια του Faber, και η ερμηνεία του Pete Postlethwaite ως 'Max' στην παράσταση του Homecoming.

Pinter: ο μέγας Δωριεύς της θεατρικής έκφρασης.

Νηπενθή

Η θάλασσα σαν έρχεται μεγάλη...

Γιώργος Κόρδης: εικαστική διαδρομή
στην ποίηση του Κώστα Καρυωτάκη

Αίθουσα Τέχνης ΑΕΝΑΟΝ

έως 30 Δεκεμβρίου

Απογευματινοί Περίπατοι

Ακροδεξιός κάνει μια βόλτα, υπό το βλέμμα των παραταγμένων αστυνομικών δυνάμεων, στη γωνία Πατησίων και Αβέρωφ - Τετάρτη, 10 Δεκέμβρη.

Διέφυγε το μοιραίον - Τρίτη, 9 Δεκέμβρη.

Παλαιστίνιος στρέφει τη σφενδόνη του κατά αστυνομικών της Ισραηλινής συνοροφυλακής - Δευτέρα, 8 Δεκέμβρη.

photorelease: Αssociated Press

Πανόπτικον

Επειδή οι καιροί δεν βοηθούν την ενασχόληση με οτιδήποτε ευχάριστο, σκέφτηκα να διασκεδάσω την περιρρέουσα θλίψη των τελευταίων ημερών, ανακαλώντας την κουβέντα του Παΐσιου, ενός αρκετά έντεχνου παρατηρητή τής κατάστασης όσων νιώθουν διαρκώς κρατούμενοι από συμπλέγματα κι αδυναμίες που ακυρώνουν την 'ελευθερία κινήσεων' που -διατεινόμαστε πως- μας ανήκει: "Πρώτη φορά βλέπω φυλακές με ανοιχτές τις πόρτες και τους φυλακισμένους να μην τους κάνει καρδιά να βγουν έξω".

***

Πέρασαν σχεδόν 20 χρόνια από την τελευταία φορά που οι διαμαρτυρίες των κρατουμένων αντήχησαν στα κελιά όλης της χώρας. Δεν γνωρίζω αν πράγματι άλλαξε κάτι το διάστημα που μεσολάβησε - το ενεργό ενδιαφέρον για την κατάσταση κάποιων συμπολιτών μας διαρκεί περίπου όσο και η παραμονή των ιστοριών τους στα πρωτοσέλιδα.

Από τις κινητοποιήσεις εκείνης της περιόδου θυμάμαι μόνο μια φωτογραφία με δυο τυφλά χέρια ανάμεσα στα κάγκελα να κρατούν ένα ανορθόγραφο πανό: "μάνα πάρε τα θρήματα της ψυχής μου".

Πρωϊνό

Ξεκίνησα υπολογίζοντας την απόσταση ανάμεσα

στην αναπνοή και τον καφέ.


Τώρα αχνίζει το μυαλό μου

ονείρατα γεμάτο.


Δεν θυμάμαι πια από που εισβάλουν

οι εικόνες στη φράση μου.


Ξέρω απλά πως δεν υπάρχω

παρά μες σ’ ένα κυδώνι.

.

Carte postale II

Το υπέρβαρο των αποσκευών θα του στοίχιζε 20 λίρες και δεν ήθελε να δώσει τόσα λεφτά πριν καν αρχίσει το ταξίδι του. ‘Μπορεί να κρατάω μαζί μου το γιλέκο,’ είπε στον υπάλληλο κι έσκυψε ν’ανοίξει το σακβουαγιάζ. Ο υπάλληλος τον κοίταξε επικριτικά, ενώ οι τουρίστες που περίμεναν πίσω του άρχισαν να δυσανασχετούν που ο νεαρός χρονοτριβεί, διατεινόμενος πως η αφαίρεση από το σακβουαγιάζ ενός γιλέκου θα τον γλυτώσει από το πρόστιμο για το υπέρβαρο των 9 κιλών. Όπως τράβηξε το φερμουάρ, το πρώτο που φάνηκε ήταν η εσωτερική επένδυση του κράνους, κατόπιν οι μεταλικές αγγράφες, εγχειρίδια με τίλους σε αγγλικά κι αραβικά, κι ο υπνόσακος ερήμου, ώσπου βρήκε το γιλέκο παραλλαγής από αλεξίσφαιρο υλικό. Το τοποθέτησε στο σημείο ζύγισης των αποσκευών: ήταν 6 κιλά και 700 γραμμάρια. Απογοητευμένος, ο νεαρός άρχισε να ψάχνει τις τσέπες του για μετρητά, αλλά ο υπάλληλος, χωρίς να ρωτήσει οτιδήποτε ξανά, πληκτρολογούσε διαφορετικά στοιχεία στο κομπιούτερ, ώστε να τον αφήσει να περάσει χωρίς πρόστιμο.

Η κρίση των χρηματιστηρίων στις δύο πλευρές του Ατλαντικού έχει ρίξει σε ευεργετική λήθη όλα τα άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αγγλική κοινωνία. Οι στρατιώτες συνεχίζουν να ‘χάνονται’ στο ασιατικό μέτωπο, οι ‘παράπλευρες απώλειες’ των αμάχων απ’τη Καμπούλ ως τη Βασόρα αυξάνονται διαρκώς, αλλά τίποτα πλέον δεν φαίνεται να αποσχολεί τόσο την πλειονότητα των Βρετανών όσο οι διακυμάνσεις στην αξία των μετοχών. Αν ήταν περισσότερο ενημερωμένοι μπορεί και να τους καθησύχαζε το γεγονός ότι ο ‘βιομηχανικός δείκτης’ για τις κατασκευαστικές εταιρείες όπλων είναι σταθερά ανοδικός.

Manchester Airport
12/10/08

Carte postale

Ο κηπουρός έλεγξε με τα δάχτυλά του το φύλλωμα των δένδρων κι άνοιξε τη μικρή κάνουλα για να ποτίσει το περβάζι. Παρήγγειλα τον δεύτερο καφέ της μέρας, προσπαθώντας να καταλάβω τι είναι πιο παράξενο: ότι η πάχνη στο αεροδρόμιο της Ζυρίχης πυκνώνει όσο περνάει η ώρα, ή ότι στην κεντρική αίθουσα αναμονής μεγαλώνουν τρεις νερατζιές;

Bar Central,
9/10/08